اهمیت اجرای فونداسیون، پی و شناژ
آشنایی با قوانین فونداسیون و نحوه اجرای آن که اصطلاحاً مهندسی فونداسیون نام دارد، مستقیماً روی طول عمر ساختمان یا سازه تأثیرگذار است. از آنجایی که قیمت میلگرد دائما در حال نوسان و کاهش و افزایش است و قیمت متریال ساختمانی هم ثابت نیست، پس اگر در صنعت ساختمان فعالیت می کنید، این اطلاعات کمک زیادی در درک عمیق از اهمیت فونداسیون، شناژ و پی ساختمان به شما خواهد داد. از اینرو تصمیم داریم تمام چیز‌هایی که درباره فونداسیون، پی و شناژ نمی‌دانید و راز‌های مگوی آن را برملا کنیم!
۱۱ راز درباره فونداسیون، پی و شناژ که احتمالاً نمی‌دانید!
تشخیص تفاوتهای بین فونداسیون، پی و شناژ تنها برای مهندسین سازه، مهندسین عمرانی و کسانی مهم است که روی سقف و دیوار‌های خانه ترک‌هایی دیده‌اند و به فکر فرورفتند که فونداسیون خانه چه مشکلی داشته است؟ اگر به تمام این نکاتی که در ادامه ذکر می‌کنیم توجه ویژه‌ای شود فونداسیونی کاملاً استاندارد و اصولی خواهید داشت که به دور از خطرات عمر مفید بالایی برای سازه به ارمغان می‌آورد.
۱- نقش فونداسیون ساختمان چیست؟
پی در مهندسی، وظیفه اتصال به زمین و انتقال بار به خاک را بر عهده دارد.
اساساً مسئول تحمل بار‌های مرده و زنده، استقامت سازه و دور نگه داشتن آب از زیرزمین ساختمان است. بدون یک پایه مستحکم، خانه شما مستعد ترک خوردگی، نشست، شکست و نفوذ رطوبت خواهد بود.
۲- چه چیزی باعث تقویت فونداسیون می‌شود؟
در تعیین ضخامت دیواره‌ها نشانه‌هایی وجود دارد که در طراحی اولیه نیز آن کاملا مشخص است. این ضخامت استحکام سازهرا ضمانت می کند. با وجود اهمیت فونداسیون باز هم کسانی پیدا می‌شوند که بدون مشورت و طرح و نقشه، ساخت یک پروژه مسکونی را کلید می‌زنند آن هم بدون هیچ عدد و رقم و محاسباتی!
- عدم آشنایی با مقررات ملی ساختمان و تفاسیر و برداشتهای مختلف و گا‌هاً غلط
- عدم ارتباط بین مهندسان سازه و پیمانکاران
- عدم دانش و تجربه صاحبان ساختمان در خصوص اهمیت ارتباط فونداسیون و بار‌های وارده بر سازه
معمولاً داستان چیزی شبیه به این است. یک مشتری می‌خواهد خانه‌ای بسازد، بنابراین یک معمار یا پیمانکار محلی استخدام می‌کند. پیمانکار ممکن است یک طراحی از پیش آماده را پیاده کند که می‌تواند شامل پلان طبقه، پلان فونداسیون و طراحی داخلی ساختمان باشد. به خاطر داشته باشید که این نقشه‌ها توسط یک مهندس سازه برای نیاز‌های خاص یک سایت ساختمان ارزیابی نشده است!
روی کاغذ همه چیز خوب به نظر می‌رسد اما هر سازه بنابر شرایط خاک، شیب و درجه، سازه‌های مجاور و… طراحی منحصر به فرد خود را می‌طلبد. اگر به تمام این عوامل توجه نشود، ممکن سازه شما دچار ترک خوردگی، ریزش، یا نفوذ آب شود.
مهندسان ژئوتکنیک، سازه یا فونداسیون دانش لازم برای رفع نیاز‌های کل و ارائه یک طراحی فنی و تخصصی را دارند. اگر متوجه ترک‌خوردگی و خمیدگی فونداسیون، ترک‌های دیوار، سقف و… شدید باید بدانید نتیجه یک طراحی غیر اصولی است که ممکن است مدت کوتاهی پس از ساخت سازه یا گاهی اوقات تا سال‌ها بعد نمایان شود.
مهندسان سازه از اطلاعات مبتنی بر علم و ریاضیات برای درک روابط مختلف بین خاک، فشار هیدرواستاتیک، جریان آب و سایر عواملی که بر استحکام سازه و دیوار‌های فونداسیون تأثیر می‌گذارند، بهره می‌برند.
۳- اهمیت مهندسی پی
این بسیار مهم است که صاحبان خانه و سازندگان بدانند که اکثر دستورالعمل‌ها و قوانین ملی و بین‌المللی کلیاتی هستند که برای انواع مختلف خاک، ظرفیت باربری و بار‌های جانبی اعداد و آمار تخمینی ارائه می‌دهند اما نمی‌توانند نیاز‌های خاص پروژه ساختمانی شما را به طور دقیق پیش‌بینی کنند!
در اینجا نقش مهندس عمرانی پررنگ‌تر می‌شود و باید براساس محاسبات و نیاز سنجی پروژه با ارائه طراحی استاندارد از مشکلاتی مانند ترک خوردن، جابجایی، کشش و نفوذ رطوبت جلوگیری کند.
۴- تأثیر بار‌های مرده و زنده بر فونداسیون
مهندسان سازه و فونداسیون بار‌های وارده را در نظر می‌گیرند که ممکن است بر دیوار فونداسیون شما تأثیر بگذارد.
۵- اطلاعات لازم برای طراحی فونداسیون
برای مهندس عمران مهم است که خاک زمین پروژه را به منظور طراحی فونداسیون بررسی کند چراکه انواع مختلف خاک‌ها ظرفیت باربری متفاوتی دارند.
به عنوان مثال، ماسه یا شن ممکن است ظرفیت باربری ۳۰۰۰-۴۰۰۰psf (lbs/sq/ft) داشته باشند، در حالی که خاک رس تنها دارای ظرفیت پشتیبانی حدود ۱۵۰۰psf است. یک مهندس سازه باید این اطلاعات را داشته باشد تا بتواند پایه‌های سازه شما را به درستی طراحی کند.
خاک‌هایی که ظرفیت پشتیبانی بالاتری دارند مانند شن باید تقویت شوند. اگر مشتری نمی‌داند که جنس خاک محل استقرار پروژه چگونه است می‌توان آزمایش خاک انجام داد.
۶- آشنایی با انواع فونداسیون
فونداسیون وظیفه توزیع بار‌های ساختمان به زمین را برعهده دارد. یک شالوده قوی برای یک سازه ساختمانی بسیار مهم است. با توجه به آنچه گفته شد، انواع مختلفی از فونداسیون وجود دارد که بسته به قوانین ساختمانی محلی می‌توان آن‌ها را اجرایی کرد. این طراحی بسته به نوع خاک، عمق، سطح آب و شیب کلی و زهکشی برای املاک انجام می‌شود و البته توصیه های آیین‌نامه ساختمانی را می‌توان هنگام طراحی فونداسیون اجرا کرد.
۷- چرا ظرفیت باربری خاک مهم است؟
اکثر مردم اهمیت پی ساختمان را می‌دانند. با این حال، بسیاری از مردم اهمیت ظرفیت باربری خاک را درک نمی‌کنند.
حتماً می‌پرسید ظرفیت باربری خاک چیست؟ خاکی که فونداسیون روی آن قرار می‌گیرد باید بتواند بار‌هایی را که فونداسیون تحمل می‌کند را متحمل شود. اصطلاحاً به توانایی خاک برای تحمل بار‌ها بدون شکست و تغییر حالت، ظرفیت باربری خاک گفته می‌شود.
هر نوع خاک ظرفیت منحصر به فردی برای تحمل شدت بار دارد. مهندسان دانش عمیقی در مورد انواع مختلف خاک و ظرفیت تحمل بار آن‌ها دارند.
۸- شیب‌ها وچگونه بر مهندسی فونداسیون تأثیر می‌گذنرتد؟
مناطق شیب دار زمین به مهندسی و طراحی تخصصی فونداسیون نیاز دارند که اینکار به طور قابل توجهی هزینه مواد و نیروی انسانی را افزایش می‌دهد.
۹- تفاوت بین پایه و فونداسیون چیست؟
مفهوم پایه در مقابل فونداسیون برای بسیاری می‌تواند به طرز شگفت‌انگیزی گیج‌کننده باشد و بسته به محیط، خاک و غیره متفاوت است. هر خانه‌ای یک پایه دارد این پایه‌ها چندین کار دارند از جمله اینکه:
- برای ایجاد استحکام (زیر دیوار‌های پی) برای جلوگیری از نشست
- برای کمک به انتقال بار‌های ساختمانی به خاک
- برای ایجاد یک سطح صاف
- برای جلوگیری از بالا آمدن احتمالی، لغزش در اثر نیرو‌های ناشی از باد
- و…
۱۰- تأثیر آب روی خاک فونداسیون
گفتیم که همه خاک‌ها دارای خواص باربری منحصر به فرد هستند. ظرفیت باربری خاک در نهایت بر کلیت سازه تأثیرگذار است. اما، یکی دیگر از عوامل مهم که بر سازه تأثیر می‌گذارد، آب است. برخی از خاک‌ها، به ویژه خاک‌های رسی زمانی که در معرض رطوبت قرار می‌گیرند با سرعت بیشتری منبسط و منقبض می‌شوند.
- به ترک خوردگی روی دیوار توجه کنید.
- آزمایش خاک انجام دهید.
- در مورد قوانین ساخت و ساز منطقه خود تحقیق کنید.
- با یک مهندس عمران مشورت کنید.
۱۱- مصالح مورد نیاز در اجرای فونداسیون
بتن با اختلاف قوی‌ترین و مناسب‌ترین متریال ساختمانی برای زیرسازی است که در برابر نوسانات دما، خاک‌های رسی مانند و خطرات یخبندان و… تحمل خوبی دارد. استفاده از میلگردهای باکیفیت در کنار بتن می‌تواند مقاومت و استحکام کل را به طرز چشمگیری دوچندان کند و چه چیزی از این بهتر؟ به طور کلی میلگرد و بتن دو عنصر اساسی هستند. با خرید میلگردهای بنام و باکیفیت بازار می‌توانید گامی موثر در کیفیت فونداسیون سازه بردارید. برای استعلام قیمت میلگردهای برند و معتبر از جمله قیمت میلگرد آریان فولاد به وبسایت آسن که مرجعی معتبر برا خرید انواع میلگرد در سایزهای مختلف است، مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری
ما سعی کردیم در این ۱۱ فکت تمام چیز‌هایی که درباره فونداسیون، پی و شناژ نمی‌دانید را به طور مختصر و کلی عنوان کنیم با تحقیقات گسترده در خصوص هر مبحث می‌توانید درک کامل‌تری این این موضوع داشته باشید. هنوز هم سؤالی دارید؟ ما در کنار شما هستیم.
پایان مطلب
لینک مطالب مفید و مرتبط
- سازه نگهبان چیست؟
- مزایای سقف عرشه فولادی
- کدام سازه بهتر است؟ سازه ال اس اف یا سازه بتنی؟
- مقایسه “اسکلت فلزی و بتنی” + بررسی ۵ پارامتر
- کرتین وال پیچیده: راه‌حلی مدرن برای طراحی‌های معمارانه خاص
- کالا و خدمات ساختمانی
- صادرات کالای ساختمانی
