تاریخچه سنگ فرش | انواع سنگ فرش حیاط و سنگفرش باغ و محوطه

سنگ فرش ها

سنگ فرش ها و خیابان های سنگ فرش شده، بخشهای بسیار دوست داشتنی و نمادین زندگی، مخصوصا در بریتانیا هستند. صدای ماشین ها، دوچرخه ها، حتی صدای سم اسب ها بر روی آنها برای بسیاری از انسان ها آشنا و خاطره انگیزند و احساس راه رفتن بر روی آنها و لمس سنگ ها، تبدیل به چیزی فراموش نشدنی میشود. اما آیا تابحال لحظه ای بر روی سنگ فرش ها ایستاده اید و فکر کنید که این سنگفرش ها اولین بار در کجا مرسوم بوده اند؟ مزایای استفاده از آنها چیست و چه کاربردهایی دارند؟ ایده استفاده از آنها نخستین بار توسط چه کسی ارائه شد؟

سنگفرش ها بخشی از منظره ی چشم نواز، دلگرم کننده و ممکن است یاد آور بسیاری از خاطرات و افرادی باشند که دیگر در میان ما نیستند.

ریشه کلمه سنگفرش

کلمه “سنگ فرش” (cobblestone) از کلمه انگلیسی cob (به معنای چوب ذرت) مشتق شده است. کلمات دیگر نظیر آن: cob leaves (قرص چوب بلال)، beacon cob (آژیر_چیزی که توجه را جلب کند) یا حتی cobnut (فندق) هستند. تصویری که از تجسم این کلمات در ذهن ایجاد میشود، همانا دایره ای بودن، کوچک بودن و شکلی شبیه توده است. پس تعجبی هم ندارد که از سنگ های کوچک، دایره ای و توده ای شکل مورد استفاده در سنگ فرش کردن خیابان ها بعنوان cobble یاد میشود. از این کلمه برای اولین بار در اوایل قرن پانزدهم میلادی استفاده شد. در آن زمان، جاده های جدید به سمت بالا و پایین کشور (بریتانیا) در حال احداث بودند. کارگران مجبور به راه رفتن در رودخانه ها و جریان آب؛ آب های سرد و بر روی گردترین و محکم ترین سنگریزه ها بودند. این سنگ ها، بعدها همان های cobble (و امروزه cobblestone) شدند که برای پوشاندن راه ها از آنها استفاده شد.
با گذشت زمان، کلمه cobble برای اشاره به هر سنگ دایره ای شکل که قطری بین 2,5 تا 10 اینچ داشت، مورد استفاده قرار گرفت. اما در زمان احداث جاده ها، هیچ اندازه گیری صورت نگرفته بود. همه چیز چشمی انجام میشد و همه چیز به تناسب در کنار یکدیگر قرا میگرفت و اشکال زیبایی را خلق میکرد.

دلایل استفاده از سنگ، برای پوشش خیابان ها

سنگفرش را میتوان با قرار دادن سنگ ها در  شن یا ماده ی مشابه دیگری و یا قرار دادن آنها در کنار هم در ملات مورد استفاده قرار داد. پوشش دادن خیابان ها با سنگفرش، خیابان ها و جاده ها را در تمام طول سال قابل استفاده میکند. مزیت بسیار مهم استفاده از سنگ، عدم ایجاد گل و لای در هوای بارانی و عدم ایجاد گرد و خاک در هوای خشک است. اسب های نعل شده هم در جاده های سنگی بهتر از آسفالت حرکت میکنند. البته ایجاد سر و صدای زیاد ناشی از حرکت بر روی سنگ ها از طرف کالسکه ها و اتوموبیل ها میتواند بعنوان یک عیب اینگئنه جاده ها مطزح باشد اما با این وجود، ایجاد این سر و صدا ها را میتوان این مزیت در نظر گرفت که به عابران هشدار نزدیک شدن میدهند. در زمان قدیم در بریتانیا برای ایجاد آرامش مقابل خانه کسانی که افراد سالمند یا بیمار داشتند، پوشاندن جاده های سنگفرش شده با کار، امری مرسوم بوده است.

اما سوال اصلی اینجاست که چرا؟ چرا زمان و هزینه را صرف ساختن جاده های جدید کنیم، در حالیکه جاده های قدیمی صدها سال مورد استعمال بوده اند. اسب ها و چرخ دستی های فراوانی بارها این جاده های اصلی و کثیف را با حمل اسباب و وسایل خود، پیغام ها، به سفر بردن اربابان و صاحبان قدرت بدون هیچ مشکلی در نوردیده اند. اما مشکل اصلی همینجا بود: جاده های کثیف قذیمی، کهنه و بلا استفاده شده بودند و سرتا سر آنها را چاله هایی پوشانده بود. اگر دولت یا صاحب زمین در صدد تعمیر جاده ها برمیآمد بسیار متضرر میگشت و مجبور به پرداخت خسارت زیادی برای تعمیر جاده ها در پاین هر زمستان یا بهار، میشد. غالبا این راه ها غیرقابل عبور میشدند و سفر و تجارت را غیرممکن میکردند.
استفاده از سنگفرش ها روشی برای اطمینان از این بودند که راه ها یا حداقل بخشی از آنها ماندگار میمانند و اهمیتی ندارد که چه کسی و چگونه از آن استفاده میکند یا آب و هوا بر آن چه تاثیری خواهد گذاشت. سنگ فرش ها در شن یا در موارد دیگر در صورت متمول بودن صاحب زمین، در ملات مخصوص ساخته شده قرار داده میشدند. هر یک از سنگ ها برای سنگفرش شدن، با دست برداشته می شدند و سپس با دقت در محل مورد نظر در زمین گذاشته میشدند. فاصله زیاد و سنگ نامتوازن با بقیه نباید وجود میداشت. نتیجه کار باید به حدی صاف و هموار میبود که کالسکه ها و چرخ دستی ها بتوانند بدون برخورد و به راحتی عبور کنند.
از خیابان های سنگ فرش شده بعنوان پیاده رو هم از آنها استفاده میشد. غالبا به گونه ای متفاوت تر، در راه های قدیمی و کثیف تر، سم های غران اسب ها و چرخش دیوانه وار چرخ کالسکه ها، معمولا برسر عابر بینوایی فرو میآمد که حتی مجال درک واقعه را نمیافت. در نهایت وقتی که سنگ فرش ها فرو میرفتند، صدای ماشین ها از دور بیانگر این بود که در صورت نزدیک شدن به یک تعمیر اساسی نیاز خواهند داشت.