تعریف وال پست و کارکرد آن در مقاوم سازی ساختمان
وال پست، پروفیلی است که به صورت کلاف، در دل دیوار و در بین قاب ها قرار می گیرد. آیا می دانید مقررات ملی ساختمان چند مبحث دارد و چرا وال پست در این مقررات مطرح شده است؟ در واقع هدف از بکارگیری وال پست در ساختمان، بالا بردن قدرت عملکرد دیوار در برابر فشارهای زلزله می باشد. برای مهندسین عمرانی که در حرفه خود به اصول مقاوم سازی ساختمان اهمیت می دهند، پاسخ به این سوال که نقش وال پست در استحکام بنا چیست و چگونه اجرا می شود؟، در اولویت ساخت و ساز بناهای مختلف قرار خواهد داشت.
وال پست چیست؟
وال پست به مجموعه از المان های غیر سازه ای گفته می شود که بخشی از دیوار را تشکیل می دهند و برای سفتکاری ساختمان به کار می روند. به طور کلی می توان تمامی اتصالات و پروفیل های افقی و عمودی مورد استفاده در دیوار را وال پست نامید. با توجه به نقش مهمی که وال پست در استحکام دیوارهای ساختمان دارد، اهمیت و کاربرد آن در مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، به طور مفصل توضیح داده شده است.
در پاسخ به این سوال که جنس وال پست چیست؟ باید گفت: وال پست ها اغلب از جنس فلز یا بتن هستند که برای حفظ یکپارچگی دیوار، با توجه به نوع نیاز در فاصله هایی با طول های مختلف قرار می گیرند. در سازه هایی که مصالح بنایی دارد از وال پست های بتنی و در ساختمان هایی که دارای اسکلت هستند از نوع فلزی آن استفاده می شود.
اهمیت استفاده از وال پست در ساختمان
با توجه به اینکه زلزله های اخیر مانند زلزله سال96 کرمانشاه ثابت کرده، تنها استحکام اصلی سازه، سقف و ستون برای محکم بودن ساختمان کافی نیست، از همین رو اهمیت اجزای غیرسازه ای مانند تیغه ها، نماها، تاسیسات و دیوارهای پیرامونی به شدت بالا رفته است. طبق قانون مطرح شده در مقررات ملی ساختمان، باید تمام دیوارهای پیرامونی توسط وال پست در برابر زلزله مستحکم شوند.
آشنایی با انواع وال پست
در تعریفی دیگر می توان گفت، وال پست ها نگهدارنده هایی هستند که به دو صورت افقی و عمودی درون دیوار نصب می شوند و بین دیوار و اسکلت درگیری ایجاد می کنند که این اتصال در نهایت باعث استحکام دیوارها خواهد شد.
وال پست عمودی
بعد از دانستن اینکه وال پست چیست، بهتر است با انواع آن آشنا شویم. وال پست عمودی یا قائم زمانی استفاده می شود که دهانه بزرگ باشد. طریقه نصب وال پست عمودی به این صورت است که از زیر تیر طبقه بالایی به روی تیر طبقه پایینی در دهانه جوش داده می شود. در نصب وال پست عمودی، برای اینکه درگیری لازم بین تیغه و وال پست ایجاد شود، باید در فاصله های یک متری، میلگرد آجدار شماره 10 به قوطی جوش داده شود.
وال پست افقی
وال پست افقی فقط زمانی که ارتفاع دیوار بیشتر از 5/3 متر باشد، اجرا می شود. نکته قابل توجه در مورد اجرای وال پست های افقی این است که در اتصال آن ها به سازه سقف، باید در فاصله های 1 تا 5 /1 متر از میلگرد های آجدار شماره 14 یا بالاتر از آن استفاده کرد.
وال پست چگونه اجرا می شود؟
وال پست ها به صورت عمودی یا افقی در دیوارها قرار می گیرند و از قسمت انتهایی به فریم وصل می شوند. با توجه به اینکه وال پست، نقش مهمی در استحکام دیوارهای یک ساختمان دارد، از همین رو باید با دقت بالایی انجام شود. در ادامه روش های صحیح اجرا وال پست به شما معرفی شده است.
روش اول، استفاده از وال پست قبل از بتن ریزی
در این روش، ابتدا باید پلیت ها در زمان آماتوربندی داخل مقطع قرار گیرند، سپس بتن ریزی انجام شود.
روش دوم، استفاده از وال پست بعد از بتن ریزی
در روش دوم، ابتدا بتن ریزی انجام می شود، سپس پلیت ها به وسیله انکربولت روی قسمت بتنی نصب می شوند.
نحوه اجرای وال پست فلزی در اسکلت های فلزی چگونه است؟
در اسکلت های فلزی، استفاده از وال پست بسیار ضروری است، چون به کارگیری آن موجب بهبود عملکرد سازه در هنگام تغییر مکان جانبی آن در طبقه های بالا می شود. برای نصب وال پست فلزی در ساختمان هایی که اسکلت فلزی دارند از روش جوشکاری وال پست به ستون و تیر استفاده می کنند و در نهایت دیوارچینی را انجام می دهند.
روش اجرای وال پست بتنی در ساختمان های بتنی چگونه است؟
در ساختمان های بتنی، استفاده از وال پست نیز بسیار اهمیت دارد. چون به کارگیری آن باعث ثابت ماندن سازه در هنگام زلزله می شود. در این روش، برای اجرای وال پست باید چند مرحله را انجام دهیم که در ادامه برای شما بیان شده است.
ابتدا محل قرارگیری وال پست ها طبق نقشه سازه مشخص شده سپس ورق های اتصال روی سقف و تیرها نصب می شوند.
در مرحله بعد، فاصله نصب وال پست ها را برای اجرا دیوار خالی گذاشته، سپس در زمان چیدن بلوک ها در هر 2 ردیف از یک بست استفاده کرده و دو دیوار جدا از هم را به هم متصل می کنیم.
در این مرحله بعد از ساخت دیوار، چهار میلگرد را به ورق های اتصال جوش داده و بست های بین ردیف ها را با استفاده از سیم آماتوربندی به میلگرد ها می بندیم.
در آخرین مرحله، دو قسمت دیوار را قالب بسته و داخل آن ها بتن می ریزیم. در نهایت با باز کردن قالب ها در دیوار، وال پست هایی منطبق با ضخامت دیوار خواهیم داشت.
روش اجرای وال پست فلزی در اسکلت بتنی چگونه است؟
در این روش اجرا، ابتدا پلیت ها قبل از بتن ریزی داخل قالب ها قرار می گیرند سپس بتن ریزی انجام شده و با باز کردن قالب ها، پلیت ها جهت جوش دادن وال پست ها مورد استفاده قرار می گیرند.
نحوه اجرا وال پست فلزی در بلوک های سبک چگونه است؟
در این روش نیز باید ابتدا جایگاه وال پست ها مشخص شود، سپس ورق های اتصال به سقف و کف متصل گردد. در مرحله بعد باید وال پست ها به ورق ها جوش داده شده شود.
الزامات اجرای وال پست چیست؟
حداکثر ارتفاع دیوار غیرسازه ای از تراز کف، 5/3 متر می باشد.
طول مجاز دیوار غیرسازه ای بین 2 کلاف عمودی نباید از 4 متر بیشتر شود. (باید 40 برابر ضخامت آن باشد)
مهار کردن مناسب سازه با تیغه ها و دیوارهای داخلی که ارتفاعی بیشتر از 8/1 متر دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
مهار کردن لبه های عمودی دیوارهای غیرسازه ای نیز اهمیت بالایی دارد.
وال پست باید در تمام بازشوها اجرا شود.
کاربرد وال پست
مهم ترین کاربرد وال پست، ساخت میانقاب های مقاوم در برابر زلزله است. اما کاربردهای دیگری مانند نگهداری پنجره، درب و پرداخت داخلی و همچنین به عنوان عایق نیز دارد.
نکات مهم در هنگام اجرای وال پست چیست؟
بهتر است قبل از بتن ریزی سقف در محل اجرای وال پست، پلیت اجرا شود.
در اجرای وال پست ها باید از شاقول بودن آن ها اطمینان حاصل کرد.
برای اتصال بهتر وال پست ها، بهتر است روی آن ها را رابیتس کشیده و با سیم مفتولی محکم کنیم.
در نواحی نزدیک به ستون، رعایت فاصله 4 الی 5 سانتی متری از آن ها ضروری است.
قبل از جوشکاری باید اندازه های داخلی ساختمان تعیین شوند تا بعد از دیوارچینی مشکلی ایجاد نشود.
بهترین اندازه نبشی برای ساخت وال پست 6 است اما می توان از نبشی 5 هم استفاده کرد.
نکته مهم در اجرای وال پست این است که همه پروفیل های مورد استفاده در ساخت وال پست ها باید ضد زنگ باشند.
در صورتی که پروفیل وال پست در حالت دوبل نبشی در نظر گرفته شود، بهتر است جهت ساختن وال پست، دهانه آن را یک سانتی متر بیشتر از ضخامت دیوار در نظر بگیرید تا تیغه کامل داخل آن جایگذاری شود.
کلام آخر
وال پست یکی از تجهیزات لازم و ضروری در ساخت دیوارهای ساختمان است که به استحکام سازه در برابر زلزله بسیار کمک می کند. انواع وال پست افقی و عمودی وجود دارد که با توجه به نوع بنا از مدل بتنی یا فلزی استفاده می شود. نحوه اجرای وال پست با توجه به الزامات آن و نوع سازه ساختمان متفاوت است اما به طور کلی در دو روش اجرا می شود.
پاسخ به پرسش نقش وال پست در استحکام بنا چیست و چگونه اجرا می شود؟، آنقدر حائز اهمیت است که در مقررات ملی ساختمان مفصلا به آن اشاره شده و استانداردهای مورد تایید قید گردیده است. مهندسین ناظر موظفند این اصول را در ساخت بنا بررسی و در صورت رعایت آن ها، پروانه ساخت را به مالکین ارائه دهند.
پایان مطلب
ارسال یک پاسخ