تراریوم
تراریوم را می توان اکوسیستمی خودکفا دانست. تراریوم چیزی شبیه گلخانه می باشد البته در مقیاس مینیاتوری. و یکی از وسایل تزیینی پرطرفدار مناسب منزل و محل کار است. انواع گیاهان آپارتمانی تزیینی مناسب برای ساخت تراریوم وجود دارد.
تراریوم در معنای لغوی باغ شیشه ای تعریف شده است که در واقع شامل مجموعه ای از گیاهان و گلهاست که با داشتن شرایط زندگی و رشد یکسان مانند گلخانه می توانند در محفظه ی شیشه ای کنار هم قرار گیرند.
تراریوم terrarium کلمه ای لاتین می باشد که از دو قسمت terra به معنای خاک و زمین و rium به معنای پسوند مکان تشکیل شده است.
بعضی از گیاهان نیاز به رطوبت بالایی دارند به همین منظور باغ شیشه ای یا همان تراریوم بهترین فضا برای نگهداری و رشد این نوع از گیاهان یا گلها می باشد.
گیاه و خاک درون تراریوم تولید بخار آب می کند. این بخارها بر جدار داخلی تراریوم (باغ شیشه ای) می نشیند و مجدد به درون خاک برمی گردد و جذب ریشه ی گیاه می شود. این چرخه ی تکراری تغذیه ی مناسبی برای گیاه محسوب می شود. برای تامین اکسیژن گیاه لازم است که محفظه ی تراریوم را حتما شیشه در نظر بگیرید چرا که شفاف بودن شیشه باعث می شود که نور خورشید از جدار محفظه عبور کند و فرایند فتوسنتز در گیاه انجام گیرد. در این فرایند دی اکسید کربن به اکسیژن تبدیل می شود.
با داشتن باغ شیشه ای یا همان تراریوم شما می توانید همزمان صاحب چندین گیاه زیبا باشید. تراریوم ها گلدانهایی چند منظوره به حساب می آیند.
مطلب پیشنهادی : آشناایی با انواع استند گل
تاریخچه تراریوم
در قرن نوزدهم میلادی کشفی اتفاقی باعث تحولی شگرف در صادرات گل و گیاه به اقصی نقاط جهان شد. در سال ( 1868-1791) ناتانیل پسر بچه ی 13 ساله ای که از بچه گی علاقه ی شدیدی به دریانوردی داشت روزی همراه پدرش که پزشک موفقی بود راهی سفری دریایی به جزایر کارایب شد. پوشش گیاهی استوایی جزیره با گیاهانی همچون سرخس و نخل که آن روزها در انگلستان بسیار کمیاب بودند زیبایی خاصی را در چشمان او پدیدار کرد.
ناتانیل که بعدها خودش پزشک جراح لندن شد خیلی به پرورش گل و گیاه علاقه داشت اما هوای آلوده ی لندن بر روی این علاقه ی شخصی تاثیر مخربی داشت چرا که هر آنچه دکتر ناتانیل در باغچه ی خود می کاشت در اثر بارانهای اسیدی و آلاینده های موجود نابود می شدند. بدین ترتیب دکتر ناتانیل به سمت حشره شناسی روی برد.
روزی از روزها دکتر ناتانیل تصمیم داشت مراحل رشد کرم ابریشم را بررسی نماید. به همین خاطر پیله ی کرم ابریشم را با مقداری خاک برگ در ظرفی شیشه ای سربسته قرار داد و هر روز شرایط ظرف را چک می کرد تا اینکه روزی در کمال تعجب متوجه رشد سرخس سبز رنگ ته شیشه شد!
دکتر ناتانیل بعد از آزمایشهای فراوان متوجه این نکته ی بسیار ارزنده شد که در محفظه ی شیشه ای دربسته می توان گیاه پرورش داد و گیاهانی را که قبلا به خاطر آلودگی هوا نمی توانست در فضای باز پرورش دهد حالا به راحتی می تواند در محفظه های شیشه ای سربسته به آسانی پرورش و رشد دهد. بدین ترتیب او با کشف این روش جدید کمک کرد تا گیاهان بومی مناطق مختلف را بوسیله ی محفظه های شیشه ای از کشوری به کشور دیگر به سلامت صادر شود. این محفظه ها همان باغ شیشه ای یا تراریوم های امروزی می باشندکه آن زمان به نام “محفظه واردین” که برگرفته از نام خانوادگی دکتر می باشد شهرت پیدا کرده بودند.
انواع تراریوم
دونوع تراریوم وجود دارد که یکی تراریوم دربسته و دیگری تراریوم در باز نام دارد.
تراریوم دربسته
دراین نوع از تراریوم که محفظه ی شیشه ای در بسته می باشد باید گیاهان گرمسیری نگهداری شوند و هفته ای یکبار در محفظه باز شود تا بخار و رطوبت داخل آن تخلیه شود در غیر این صورت انواع کپک ها و بیماریها به گیاهان سرایت کرده و آنها را از بین می برند. به طور مثال ارکیده های کوچک و بنفشه های آفریقایی کوچک از جمله گیاهانی هستند که باید در این نوع تراریوم در بسته نگهداری شوند. در این نوع از تراریوم دما باید معتدل و نیمه گرم باشد. این جنگل مینیاتوری یک اکوسیستم جذاب و منحصر به فرد است.
تراریوم درباز
نوع دیگر تراریوم نوع درباز آن می باشد که مناسب گیاهانی است که به رطوبت کمتری نیاز دارند. گیاهانی که به نور بیشتر و مستقیم نیاز دارند مناسب این مدل از تراریومها می باشند.از جمله گیاهان می توان به کاکتوسها و ساکولنت ها اشاره کرد. نمونه ای از ساکولنتها شامل :
آلوئه ورا، گاستریا، سدوم، گیاه پشم کوتاه و … می باشند.
ساکولنتها گیاهانی خاص و منحصر به فرد هستند که به راحتی رشد نمی کنند و زمانی که کنارهم قرار می گیرند محیطی بسیار زیبا و خاص به وجود می آورند.
با توجه به ظاهرهای مختلفی که تراریومها دارند یک نوع دیگر از دسته بندیها نیز شامل حال آنها می شود. تراریوم جنگلی، تراریوم جزیره ای، تراریوم صحرایی.
تراریوم جنگلی
این مدل از تراریوم به خاک و شیشه ی مناسب نیاز دارد. ظاهر آن مانند جنگلی وحشی با گیاهان گوشتخوار و عجیب دارد یا می تواند با گیاهانی مانند انواع ساکولنتها چهره ای مهربان داشته باشد.
تراریوم جزیره ای
این نوع تراریوم به دلیل اینکه علاوه بر گیاهان می توانند دریاچه ای کوچک هم داشته باشند به تراریومهای آبی یا تراریوم ماهی (به دلیل استفاده از ماهی های کوچک) نیز معروفند اما اسم اصلی آن پالاداریوم یا پالوداریوم می باشد.
نکته ی مهمی که باید برای نگهداری این مدل از تراریومها در نظر گرفت این است که آنها نیاز به فضایی خاص برای تصفیه ی آب دارند تا عمر اقلیمی مناسبی را داشته باشند.
تراریوم صحرایی
با انواع شن و ماسه های تزیینی یا معمولی به راحتی می توانید فضایی کویر مانند به این مدل از تراریوم همراه انواع کاکتوسها دهید.
گیاهان مناسب تراریوم
قرار گرفتن چند مدل از گیاهان مختلف و محدود بودن فضای تراریوم باعث می شود تنها گیاهانی مناسب این فضا باشند که بتوانند شرایط خاصی را داشته باشند.
ازجمله ی این گیاهان می توان به برگ بیدی ، بگونیا، سرخس، سانسوریا، کاکتوس،عشقه، گلهای گوشتی، پتوس و ساکولنت ها و…. اشاره کرد. در ادامه چند گل و گیاه مناسب دیگر را برای این فضا باهم بررسی خواهیم کرد.
1. بنفشه ی آفریقایی: مناسب شرایط مقاومتی بالا می باشد. ضمن اینکه باید در فضای مرطوبتری از سایر گیاهان قرار گیرد.
2. پیله آ اینوولاکراتا«گیاه دوستی»: متعلق به خانواده ی گزنه ها می باشد. تحمل رطوبت بالا را دارد و حتی برای رشد خود نیز نیازمند رطوبت بالا می باشد. منطقه ی بومی گیاه دوستی در آمریکای جنوبی و مرکزی است. بعد از رشد قدی 30 سانتیمتری اندازه و شکل برگهای آن ناهماهنگ و متفاوت با همدیگر می شوند.
3. گیاه سلاژینلا: به دلیل روشنی های مختلف برگهای آن زیبایی خاصی به تراریوم خواهد داد. ازجمله گیاهانی است که نیاز به هرس کردن دارد.ارتفاع رشدی آن تا 15 سانتیمتر می رسد.
4. گیاه هوازی تیلاندسیا: علت متمایز بودن این گیاه همان هوازی بودن آن است. از معدود گیاهانی است که نیازبه قرار گرفتن در خاک و آبیاری را ندارد. گلهای آن قیفی شگل و برگهای آن حالتی رنگ پریده دارند.
5. گیاه ستاره ی دریایی یا گیاه کریپتانوس: علت نام گذاری این گیاه به ستاره ی دریایی شکل برگهایش می باشد. این گیاه رشد آرامی دارد و حداکثر ارتفاع آن 15 سانتیمتر می باشد.
6. گیاه پپرومیا هندوانه ای: برای نگهداری نیاز به شرایط خاصی ندارد. قابلیت رشد تا ارتفاع 20سانتیمتر را داراست. برگهای هندوانه ای شکل آن که علت نامگذاریش به همیم اسم هم شده است ترکیبی از سبز و نقره ای می باشد که ترکیبی خاص و جذاب به این گیاه بخشیده است.
7. گیاه بگونیا: تراکم بالایی از برگها را دارا می باشد. گلهای قرمز رنگ زیبایی دارد با حداکثر رشد قدی 20 سانتیمتر.
8. برگ بیدی: برگهایی شبیه به درخت بید دارد. بدون نیاز به جابه جایی ظرفش تا 5سال عمر می کند.گیاهیست پرتراکم.
9. گیاه عنکبوتی: بومی مناطق استوا و جنوب آفریقا. گیاهی پایا و دوستدار رطوبت است که برگهای زیبایی دارد و می تواند جلوه ای خاص به تراریوم شما دهد.
انتخاب نوع خاصی از گیاهان برای این امر شامل نکات مهمی می باشد که در ذیل برای شما عزیزان ذکر خواهیم نمود:
1. گیاهانی که رشد کمی داشته باشند گزینه ای مناسب برای قرار گرفتن در تراریومها می باشند.
2. گیاهانی که به یک میزان آب نیاز دارند.
3. گیاهان حساس به رطوبت حتما باید در تراریوم سرباز قرار گیرند.
4. گیاهان نیازمند به نور کم
5. گیاهان با رشد قدی بلند را در فضای بلندتری قرار داد و البته به دور از دیواره ی شیشه ای.
6. گیاهان انتخابی باید شاخ و برگهای بزرگی نداشته باشند.
نگهداری تراریوم
چهار نکته ی اساسی برای مراقبت از تراریومها لازم است که بدانید.
1. برای آبیاری تراریوم در هردو فضای باز و بسته حتما دقت نماییم که پس از خشک شدن خاک اقدام به ابیاری مجدد کنیم.
2. باغ شیشه ای (تراریوم) را در محیط خیلی گرم یا خیلی سرد قرار ندهیم.
3. نور مناسب گل و گیاهان تراریوم مستقیم نباشد.(نور مصنوعی هم قابل استفاده می باشد.مانند لامپهای فلوئورسنت یا ال ای دی)
4. به منظور جلوگیری از بهم ریختگی در تراریوم و حفظ زیبایی آن به دلیل رشد گیاهان حتما هر زمان که لازم بود اقدام به هرس نمودن آنها کرد. در این صورت حتی می توان از گیاهان هم تکثیر کرد.
هشدار
در صورت آفت در گیاهان تراریوم با خرید صابون حشره کش از فروشگاههای باغبانی به راحتی می توانید این مسئله را برطرف نمایید.در صورتی که آفت برطرف نشد لازم است که حتما گیاه آفت زده را از تراریوم خارج نمایید تا باعث سرایت به دیگر گیاهان نشود.
نحوه ی ساخت تراریوم
وسایل لازم
1. محفظه ی شیشه ای با دهانه ی گشاد
2. سنگ ریزه یا شن درشت
3. زغال فعال
4. خزه اسفاگنوم
5. گیاه
6. خاک گلدان
7. وسایل تزیینی
برای شروع کار ابتدا حدود 2.5 سانتیمتر از کف محفظه را با یک لایه سنگریزه یا شن درشت می پوشانیم. کار این لایه مانند زهکشی در گلدانهای معمولی می باشد. بعد حدود 1 سانتیمتر زغال فعال روی لایه ی قبل می ریزیم. این کار به منظور تصفیه ی آب انجام می شود. حالا نوبت استفاده از خزه های اسفاگنوم است (البته می توان به جای این از تکه ای تور استفاده نمود) تا از ریزش و نشست خاک جلوگیری شود. اینک به ضخامت 5 سانتیمتر خاک گلدان اضافه می کنیم و با ایجاد چند حفره برای کاشت گیاهان انتخابی این مرحله را به پایان می رسانیم. در صورت تمایل می توان از چند وسیله ی تزیینی مناسب با تراریوم و سلیقه ی شخصی خود بهره برد. در انتهای کار خاک و دیواره ی داخلی باغ شیشه ای را با اسپری آب مرطوب می کنیم.
سخن پایانی
تراریوم ها گیاهانی تزیینی می باشند که بهترین گزینه ی انتخابی به دلیل کمبود فضا برای آپارتمانها هستند. این مدل ازگلدانها انتخابی مناسب برای افرادی مبتدی در کار گل و گیاه و حتی افرادی که زمان زیادی برای رسیدگی به گلها و گیاهان را ندارند می باشند. انواع گلها و گیاهان گوشتخوار، سرخس، گیاهان هوازی و گیاهان ساکولنت را به راحتی و با کمی سلیقه و خلاقیت می توان در این باغ های شیشه ای به مناظری دیدنی وچشم نواز تبدیل کرد. نکته ی جذاب این باغ های شیشه ای این است که می توانند هدیه ای خاص و شیک به حساب آیند.
پایان مطلب
لینکهای مفید و مرتبط
ارسال یک پاسخ