پتینه کاری | پتینه چیست؟ انواع پتینه روی دیوار، چوب و سقف

پتینه چیست؟

در معنای لغوی پتینه کهنگی و زنگار تعریف شده است و در رنگ کاری ساختمان به عنوان سبکی از نقاشی ساختمان به کار برده می شود. هنر پتینه در اصل از ایتالیا گرفته شده است. اجرای پتینه برای بازسازی و تغییرات ظاهری در دکوراسیون داخلی، انتخابی بسیار هوشمندانه و خلاقانه به حساب آید و حال و هوایی نوستالژیک به دکوراسیون داخلی فضای مورد نظر میدهد.

اگه نیاز به یک تیم طراحی و اجرای معماری و دکوراسیونی داری، با من تماس بگیر: 09122204073

پتینه در واقع هنر کهنه کردن، اشیا هنری و سطوح مختلف با کمک رنگ های پوشاننده یا تیره، روشن و مات کننده اجسام  با حالتی آنتیک و خاص می باشد. رنگ پتینه دارای تنوع بسیاری است که می تواند روی وسایل مختلف تکنیک های جالب بصری را با آن اجرا کرد تا توجه افراد بسیاری را به خود جلب کند. این شیوه ی مدرن تزیینات داخلی از شکل های مختلف هنر پتینه محسوب می شوند که کاربردهای فراوانی از جمله برطرف کردن انواع کهنگی چوب، پوشاندن لکهای ایجاد شده بر روی ظروف مسی و سفالی، به عنوان جایگزینی برای هنر آیینه کاری و… دارد.

هنر پتینه با استفاده از انواع بافتها و رنگها و ایجاد یک سطح جداکننده بین شئ اصلی با هر جنسی و رنگی که قرار می گیرد نمایی کهنه و به اصطلاح اکسید شده ایجاد می کند. پتینه هنریست کاملا خلاقانه که  مورد علاقه ی بسیاری از بانوان می باشد. تغییر دکوراسیون به شیوه ای ساده و کم هزینه با کمک پتینه محبوبیت قابل توجهی را داراست. چرا که محدودیتی برای استفاده از این هنر ظریف و زیبا پسند وجود ندارد.

انواع پتینه و سبک های پتینه کاری

در اصل هنر ظریف پتینه دارای دو سبک کلاسیک و مدرن می باشد.

1. پتینه کاری کلاسیک

این سبک کاری انتخاب افرادی است  با هدف ایجاد نمایی کهنه که دکورهای آنتیک و کلاسیک را به سبکهای مدرن ترجیح می دهند. با انتخاب این سبک پتینه کاری می توان به راحتی لوازم جدید منزل را  با کمک روغن مخصوص شاپان یا شاپون به لوازم عتیقه و آنتیک تبدیل کرد.

در سبک کلاسیک بیشتر از رنگهای کلاسیک و سنگین مانند آبی درباری همراه با ورق های طلا؛مس؛ برنج و برنز استفاده می کنند. از دیگر روش های این سبک کاری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از ورق طلا یا طلایی بی رنگ روی سطوح مختلف
• ایجاد نقوش آجر با رنگ روی دیوار
• استفاده از نقوش فرشته و گل و بوته در معماری داخلی
• استفاده از سطوح برجسته با نمای سنگ در فضای داخلی
• ایجاد نقش ترک خوردگی با رنگ
• ایجاد بافت روی دیوار و سطوح مختلف
• ایجاد طرح چوب با رنگ روی انواع وسایل و دیوار
• و هزاران روش بیشمار دیگرکه با استفاده از انواع متریال در معماری نوین ایجاد شده است تا شکوه این هنر اصیل ایتالیایی را به زیبایی ها پیوند دهد.

2. پتینه کاری مدرن

در این سبک کاری طرح های جدید با شیوه های پتینه کاری تلفیق خواهند شد و تاثیرات زیادی درکنارهم خواهند داشت و محدود به رنگ یا طرح خاصی نمی باشد. پتینه کاری مدرن را روی هرسطحی مانند دیوار گچی، رنگ شده، کاغذ دیواری، حتی سطوح وسایل چوبی، شیشه یا ستون ها می توان اجرا کرد. طیف وسیعی از روش ها در این سبک  با متریال های مختلف بکار برده می شود تا افکت های متفاوتی را روی سطوح جلوه ساز کرد.

انواع مدل پتینه کاری

انواع مدلهای پتینه کاری با توجه به سبک طراحی و سلیقه ی مشتری و فضای مورد نظر قابل اجرا قرار می گیرد. به عنوان مثال: پتینه طرح چوب، پتینه طرح ترک، پتینه طرح آجر، پتینه طرح سنگ، پتینه طرح بتن، پتینه طرح کاهگل، پتینه طرح فرشته، پتینه طرح سنگ مرمر، پتینه طرح چرم، پتینه طرح ابروباد، پتینه طرح گل، پتینه موتیف که ترکیبی از طلاکاری می باشد. پتینه طرح سنگ نما، پتینه ورق طلا و پتینه طرح های برجسته از انواع بسیار زیبا و پرطرفدار می باشند.

کاربرد پتینه کاری چیست؟

هنر کهنه کردن را  تحت عنوان پتینه کاری معرفی می کنند. پتینه کاری در ساختمان سبکی متفاوت و جذاب در دکوراسیون دارد که طرفداران خاص خود را هم داداست. در پتینه دیوار یک رنگ اصلی به عنوان رنگ پس زمینه که معمولا رنگ اکرلیک، رنگ روغنی یا رنگ پلاستیک می باشد را در نظر می گیرند. بعد از آن طرح دل خواه را یا به صورت برجسته یا سطحی صاف و تخت روی زمینه اصلی رنگ کاری شده ایجاد می کنند.

مزایای پتینه کاری

هنر زیبا و جذاب پتینه کاری با هزینه ای مناسب و مراحلی آسان تغییرات خاص و جدیدی را خلق می کند. همچنین سبک کاری این هنر نوستالژی آور قابلیت اجرا روی تمامی سطوح با انواع ابزارها و تکنیک ها را هم داراست.

هنر خلاقانه ی پتینه کاری می تواند جذابیتی خاص برای محیطهای داخلی و خارجی انواع فضاها و حتی انواع وسایل فراهم نماید. زیبایی دیوارها، سقف ها، سالنهای کنفرانس، بیمارستان  ها، هتل ها، مدارس، درب کمد ها، درب اتاق ها، انواع وسایل مثل: صندلی، چوب لباسی، قاب آینه، میز و… به آسانی می تواند جلوه گر این سبک کاری خاص شوند.

از جمله مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. قابل شستشو

2. قابل اجرا بر تمام سطوح

3. زیباتر و جذابتر از رنگهای معمولی

4. طیف متنوع و بسیار زیاد طرح و رنگها

5. قدرت پوشش دهی بالا

6. ترمیم و بازسازی سریع و راحت

7. دوام و ماندگاری بالاتر از رنگ های معمولی

8. برطرف کردن راحت ترک های دیوار

9. هزینه ی مقرون به صرفه جهت زیبایی و مرمت و بازسازی

10. قابل اجرا در کوتاه ترین زمان ممکن

پتینه کاری و کاربردهای آن

1. پتینه روی چوب(مبلمان، میز و صندلی ، درب ، کمد و…)

2. پتینه روی شیشه

3. پتینه روی ام دی اف(کابینت، میز و صندلی و…)

4. پتینه کاری سقف

5. پتینه کاری روی انواع دیوار(گچی، سیمانی، بتنی ،رنگ شده و…)

6. پتینه کاری روی ظروف سفالی

7. پتینه کاری روی کاشی و سرامیک

8. پتینه کاری روی فلز

و… .

آموزش پتینه کاری روی انواع دیوار

1. تکنیک راه راه کردن دیوار

در این سبک از کار ابتدا مرکز دیوار را پیدا می کنیم سپس از وسط دیوار به طرفین نوارهایی ایجاد می کنیم و با نوار چسب این نوارها را ازهم جدا می کنیم و بعد بین این نوارها را رنگ آمیزی می کنیم. نصب نوارها بسته به سلیقه ی شخصی شما دارد. این طرح راه راه مناسب سقف و دیوارها می باشد که باید با دقت و هماهنگی با دیگر رنگهای موجود در فضا انتخاب شود.از این تکنیک می توانید برای زیبایی اتاق خوابتان روی دیوار پشت تخت خواب استفاده نمایید و از استایل جدید و جذاب بوجود آمده لذت ببرید.

نکته:لطفا این سبک پتینه کاری را برای همه ی دیوارها استفاده ننمایید.

2. تکنیک استفاده از اسفنج

راهکاری بسیار ساده برای ایجاد طرح روی دیوار می باشد. ابتدا دیوار را به رنگ دلخواهتان رنگ آمیزی کنید  بعد از خشک شدن کامل دیوار می توانید با کمک یک تکه اسفنج آغشته به رنگ دیگری به صورت ضربه ای در فواصل مناسب به دیوار ضربه بزنید. اسفنج به دلیل شکل ظاهری که دارد حالتی خاص به دیوار می بخشد.

3. تکنیک پتینه با پارچه

سبک کاری این تکنیک کمی از اسفنج زمان بیشتری نیاز دارد. تعدادی پارچه آماده کنید و هر دفعه یکی از آنها را  به شکل دلخواه مثلا حالت(طنابی) مچاله نمایید و به رنگ آغشته کنید سپس به حالت ضربه ای روی دیوار بزنید.

4. تکنیک پتینه کاری با رنگ(رنگ برداری)

همان طور که از نامش پیداست در این تکنیک با کمک پارچه رنگ اضافه ی روی دیوار را پاک می کنیم. یعنی بعد از رنگ آمیزی دیوار با یک تکه پارچه ی نخی زبر لول شده به دیوار خیس ضربه می زنیم تا از رنگ روی دیوار برداشته شود و حالت پارچه هم روی دیوار باقی بماند.

5. پتینه کاری با بافت دار کردن دیوار

این شیوه را با ترکیب پودر مل، روغن الیف,اب و رنگ روغن ساختمان اجرا می کنیم. بدین ترتیب که با ترکیب این مواد خمیری تقریبا شل بدست می آید که با آن می توان روی دیوار بافتهای مختلفی ایجاد کرد.

نکته:غلظت خمیر بستگی به میزان آب و پودر مل دارد.

6. پتینه کاری با کاردک

با کمک یک کاردک  تیز و برداشتن رنگ از دیوار می توانیم به سادگی طرح کهنه و قدیمی کردن دیوار را اجرا نماییم. کیفیت و نتیجه ی کار بسته به میزان قدرتی است که شما با آن کاردک را روی دیوار می کشید.

نکته: بهترین کار برای نتیجه ی دلخواه با کاردک این است که کاردک خود را محکم به سمت پایین بکشید.

امکان استفاده از این تکنیک های گفته شده بر روی انواع دیوار گچی، بتنی، سیمانی و… می باشد.

آموزش پتینه کاری روی چوب

بافت و جنس انواع چوبها باهم فرق دارند. در واقع می توان گفت که چوب ها به دو دسته ی نرم و سخت تقسیم می شوند بنابراین میزان رنگ پذیری چوب به تراکم و بافت آن کاملا مربوط می باشد. اجرای تکنیک پتینه روی چوب برای مبلمان، میز، تخت خواب، کمد و حتی چوب های نئوپان دارای روکش … زیبایی و جلوه ی وسیله را صد چندان می کند. در این شیوه بهتر است که ابتدا وسیله ی چوبی مورد نظر را انتخاب و سپس با کمک الکل سفید سطح آن را از هرگونه آلودگی پاک نمایید و بعد با انتخاب  یکی از تکنیک ها ی پتینه روی چوب کارتان آغاز کنید.

تکنیک های پتینه روی چوب

1. پتینه با لاک الکل روی چوب

یک شیشه الکل اتیلن را با یک قوطی 100گرمی لاک الکل( به منظور جلوگیری از خوردگی و نفوذ رطوبت در چوب) ترکیب کنید و کار پتینه را شروع نمایید. این تکنیک با کمک پارچه یا پنبه به خوبی قابل اجرا می باشد. رنگ طبیعی چوب در این تکنیک به راحتی پابرجا می ماند.

2. پتینه با جوهر رنگ

نوعی مواد رقیق که به عنوان آستر رنگی مورد استفاده قرار ی گیرد. در صورت غلظت بالا می توان با کمک تینر فوری و یا الکل صنعتی آن را متعادل نمود و سپس بوسیله ی یک پارچه ی تمیز و بدون پرز و کرک، قلم مو و یا پیستوله کار را آغاز نمود. بعد از خشک شدن سطح اولیه رنگ آمیزی مجدد را انجام دهید و بار سوم رنگ آمیزی سطحی کاملا یکنواخت و زیبا به شما خواهد داد.

3. پتینه با شاپان روی چوب

شاپان نوعی قیر آب شده برای پوشاندن چوب می باشد. رقیق شده ی  شاپان( حلال با تینر روغنی، نفت یا بنزین) را با پارچه روی سطح کار کشیده و طرح زیبای دلخواهتان را اجرا نمایید.

4. پتینه به وسیله ی حلال در آب

برای بهتر دیده شدن گره های چوب و قسمت های روشن چوب این تکنیک انتخاب مناسبی می باشد چرا که در این شیوه پوشش کلی برای سطح چوب بوجود نمی آید. رنگ محلول در آب را با روغن برزک و کمک قلمو روی کار بکشید و با کمک پارچه ای بدون پرزدر دست دیگر خود به سرعت و قبل از خشک شدن رنگ سطح کار را تمیز و پاک نمایید.

5. پتینه با رنگ روغنی

سه روش متداول برای این سبک کاری داریم:

• استفاده و پوشاندن کل سطح چوبی با رنگ روغنی غلیظ و سپس ایجاد طرح های بر آن با رنگ روشن تر.
• پوشاندن کل سطح چوبی با رنگ روغن و قبل از خشک شدن با سرعت مقداری از رنگ را از سطح های مورد نظر پاک کردن.
• رنگ آمیزی کل سطح و خشک شدن آن و سپس کمک از یک رنگ طلایی بسیار رقیق و مسواک یا پارچه ی تمیز برای ایجاد طرح دلخواه.

تکنیک نکته ی ما به شما

اسپری کردن رنگ متضاد کار روی سطح کاملا خشک شده با رعایت فاصله ی مناسب  دورتر از کار.

پتینه کاری روی مبلمان

برای سطح چوب  مبلمان ابتدا سطح را سنباده کشی نرم می کنیم تا رنگ های قبلی به خوبی از سطح کار جدا شوند. سپس سطح کار را تمیز و پاک کنیم بعد شاپان را  با کمک قلم مو، پارچه ی بدون پرز یا پیستوله روی کار پخش می کنیم. حرکت قلم مو باید در یک راستا باشد تا کار شما ظریف و تمیز انجام شود. با کمک پارچه لایه اضافی شاپان را پاک می کنیم و اجازه میدهیم کار خشک شود.

قسمت جذاب کار رنگ زدن و اجرای تکنیک پتینه می باشد. بدین صورت که رنگ را با حجم مناسب و یکدست  به صورت ظریف روی کار بگذارید و اجازه دهید خشک شود. در صورت استفاده از رنگ های آبی فیروزه ای و سبز میتوانید با کمک کمی رنگ طلایی جزییات جذابی به کار بیفزایید. مثلا یراق آلات را طلایی کنید تا  ظرافت کار خود را بیشتر نمایان کند. در انتهای کار اگر حس کردید گره ای در کار مانده با کمک یک سنباده به آرامی و با دقت آن را برطرف نمایید.

پتینه کاری روی شیشه

خود نمایی شیشه ها فقط برای در و پنجره نیست. هنر اصیل و باستانی پتینه کاری روی شیشه و نمای ساختمان ریشه ای بس قدیمی دارد. پتینه روی شیشه می تواند به صورت ترک خورده یا زنگار بسته انجام شود. گرچه طیف وسیعی از خلاقیت برای این سبک وجود دارد. انواع ظروف دکوری، شیشه های خالی مربا، یک گلدان ساده حتی و مجسمه ها یا حتی ظروف هفت سین می توانند بدین سبک به اثری منحصر به فرد و هنری زیبا تبدیل شوند و دل هر بیننده ای ببرند.

نحوه ی آسانی از کار پتینه روی شیشه بدین صورت است که ابتدا ظرف مورد نظر را به خوبی با الکل تمیز می کنیم سپس طرح مورد نظر آماده کرده و بعد کپی یا پرینت لیزری گرفته و دورگیری کرده و با به آرامی و با دقت به دلیل ظرافت کار با کمک چسب چوب بیرنگ آن را روی سطح کار می چسبانیم. و تا خشک شدن آن را به حال خود می گذاریم.

پتیه کاری با ترک کراکل مدیوم روی شیشه

ترک کراکل ماده ای است که برای ایجاد ترک روی شیشه بکار برده می شود. بعد از اینکه قست دلخواه از سطح شیشه را با چسب چوب پوشاندید و خشک شد با کمک یک قلم مو و ترک کراکل با دقت در یک جهت شروع به کار می کنیم بعد از مدت کوتاهی ترک ها خود را روی کار نشان می دهند. برای زیباتر شدن کار می توانید بین ترک ها را با شاپان کار کنید یا حتی از رنگ اکرلیک استفاده نمایید و اضافی رنگ ها را با دستمال بردارید و بعد از خشک شدن با اسپری فیکس کار را ثابت نمایید.

پتینه کاری  روی سفال

چسب چوب بیرنگ، پودر مل، رنگ های روغنی، رنگ اسپری،قلمو با شماره های 1و2و3، کاردک و تینر روغنی برای این کار مورد نیاز می باشد. ظرف سفال ساده ی خام( در کوره نرفته)  را  با دقت سنباده کشیده تا ناصافی های آن از بین برود. بعد خاک های ایجاد شده را با دستمالی پاک کرده و سفال را شسته و بگذارید کاملا خشک شود. بعد از این مرحله دوبار کل کار را با چسب چوب آغشته کنید و بگذارید کامل خشک شود.

در این مدت شما وقت دارید تا خمیر مورد نیاز کارتان را آماده کنید.بدین ترتیب که 1/2 لیوان چسب چوب را با پدر مل به آهستگی ترکیب کرده و هم می زنیم تا حالت خمیری یکدست به خود گیرد. سپس یک ساعت به خمیر استراحت می دهیم و بعد با کمک یک وردنه روی سطح یک نایلون آن را باز می کنیم و با قالب یا دست طرح مورد نظر را پیاده سازی می کنیم و از خمیر جدا کرده با کمی آب و چسب چوب روی سطح سفال می چسبانیم. استفاده از آب برای دادن حس کهنگی و همین طور چسبندگی بهتر و ایجاد ترک های ریز بیشتر در کار است. بعد از انجام تمام این مراحل کار را در هوار آزاد بگذارید تا کاملا خشک شود و در پایان رنگ آمیزی کنید.

مراحل رنگ آمیزی پتینه روی سفال

با کمک یک قلم مو کمی رنگ ماشی و حدود 2سانت رنگ سفید روی پالت رنگتان قرار دهید. با حالت ضربه ای و حرکت عمودی به رنگ ماشی زده و برای گرفتن رنگ اضافی کار از یک تکه پارچه ی تمیز بدون پرز استفاده کنید و ضربه بزنید . حالا با حرکت عمودی قلم رنگ ماشی را روی سطح سفال بکشید. انتخاب رنگ کاملا سلیقه ای می باشد. رنگ هایی مانند: ماشی و سبز، فیروزه ای، خاکی و… می تواند در انتخاب پالت رنگیتان باشد. سایه زدن و مانور دادن بیشتر روی جزییات را می توانید با کمک یک قلم موی تخت و ترکیب اکلیل و پودر نقره ای به پایان رسانید.

پتینه کاری روی فلزات

به سه روش متفاوت می توان این تکنیک را اجرا نمود:

1. ابتدای کار سطح فلز یا فرفرژه را با الکل پاک کنید. دوتا سه بار روی سطح را با لاک الکل بپوشانید و زمان دهید تا خشک شود. حالا سطح را کیلر زده و با نوک قلم مو و ترکیب اکلیل  (رنگ مورد نظر) و کیلرکارتان را شروع کنید. میزان براقیت کار بسته به سلیقهی شخصی شما می باشد.

2. کمی سریش و چسب چوب و سیمان را به شکل خمیری رقیق تهیه کنید و روی فلز را با این خمیر بافت دلخواه ایجاد نمایید. بعد از خشک شدن سطح کار را رنگ آمیزی کرده و قسمتهای برجسته را اکلیل زده.

3. ابتدا فلز را رنگ آمیزی کرده  بعد یک لایه لاک الکل زده و اجازه می دهیم کمی نیمه خشک شود حالا با کمک شن کار را بپوشانید و بعد از خشک شدن کامل رنگ دلخواه بزنید. در صورت بودن اضافاتی از شن بر سطح کار آن را با سنباده به تعادل برسانید تا به بافت زیبایی برسید.

پتینه کاری روی سقف

روح بخشی بیشتر به فضا را می توان با اجرای تغییراتی در دیوار ها یا سقف نشان داد. پتینه روی سقف مانند پتینه روی دیوار با یکی از تکنیک های کار با اسفنج، پارچه، رنگ، ایجاد بافت ودر نهایت برای منحصر به فرد شدن و شیک شدن کار اجرای تکنیک ورق طلا و ورق نقره در جزییات سقف نهایت شکوه و جلوه را به کارتان اهدا کنید و لذتش را ببرید.

آموزش پتینه کاری حرفه ای و مدرن

اجرای انواع سبک های پتینه بر روی دیوار، سقف، کاغذ دیواری حتی پتینه کاری روی لوازم چوبی، شیشه ای و… نیازمند یه سری وسایل و ابزار کار می باشد. لوازم مورد نیاز خود را به راحتی می توانید از فروشگاه های معتبر تهیه نمایید. قبل از اجرای کار باید زیر ساخت خود را آماده کرده باشید.

یعنی ابتدا سطح اولیه ی کار را باید مسطح نماییم سپس با یک قلم مو چسب چوب بر سطح دلخواه  زده و پس از نیمه خشک شدن چسب خمیر مخصوص پتینه کاری را روی محل مورد نظر کشیده و با کمک کاردک تمام سطح را با خمیر می پوشانیم. سپس با استفاده از شابلون یا لوازم نقاشی طرح و نقش دلخواهتان را پیاده سازی نمایید. حتی با کمک دست هم می توان نقشهایی ایجاد نمود و در پایان کار را در معرض هوای گرم قرار داد تا کاملا خشک شود.

نکاتی مهم در پتینه کاری ساختمان

نکته اول و قابل توجه این است که در صورت انتخاب این تکنیک برای دکوراسیون داخلی مورد نظرتان ابتدا چندین نمونه کار پتینه را حتما مشاهده بفرمایید. نکته ی بعدی این است که در انتخاب نوع و طرح پتینه به هیچ عنوان عجله نکنید. فاکتور مهم هماهنگی نوع پتینه و لوازم دکوراسیون خود را حتما مد نظر داشته باشید تا دچار بی تعادلی و نامنظمی فضا نشوید.

نکته ی پایانی برای زمانیست که شما قصد استفاده از شابلون و اسپری برای رنگ کردن دیوار را دارید. برای اجرای تمیز این کار دقت نمایید که تا زمانی که اسپری کردن کامل تمام نشده هرگز شابلون را جابه جا نکنید و آن را روی دیوار نکشید.

سخن پایانی

هنر زیبای پتینه دارای انواع سبکها، رنگها و طرح های مختلفی می باشد که با توجه به فضای مورد نظر یا وسیله ی مورد نظر و حجم کار با هزینه ا ی مناسب و به راحتی قابل اجرا می باشد. علاوه بر این استفاده از این روش به راحتی می تواند تغییر بزرگ و قابل توجهی به فضا یا لوازم شما دهد و از آنجایی که حلال آب می باشد در صورت تماس خمیر به دست به راحتی قابل شستشو است.

پایان مطلب