بهترین خانه های ایران از چه سبک معماری استفاده می‌کنند؟

شاید باورتان نشود اما معماری بسیاری از خانه‌هایی که این روزها در ایران ساخته می‌شود، جذاب‌تر و هیجان‌انگیزتر از خانه‌های کشورهای مدرن خارجی است. توجه به شیوه‌ی معماری مدرن باعث شده خانه‌هایی که در شهرهای بزرگ ایران ساخته می‌شوند، از نظر طراحی یک شاهکار هنری به حساب بیایند. اما چه شد که سبک معماری بهترین خانه های ایران در دوره معاصر به سمت سبک مدرن پیش رفت؟ 

در گذشته‌های دور سبک‌های پارسی، پارتی و حتی هخامنشی و ساسانی در طراحی معماری خانه‌ها وجود داشت. به مرور زمان و با ورود اسلام به ایران، سبک‌های معماری دیگر مانند سبک خراسانی، آذری، اصفهانی و رازی به وجود آمد که خیلی از خانه‌های شهرهای بزرگی مانند اصفهان به این سبک‌ها ساخته شده‌اند. اما در یک قرن گذشته معماران ایرانی توجه بیشتری به معماری مدرن و پست‌مدرن دارند. با مجله معمارنو، همراه باشید تا در ادامه 10 نمونه از بهترین خانه‌های ایران با معماری خارق‌العاده را معرفی کنیم. 

1- خانه مشا (دماوند تهران)

• سال ساخت: 1394
• مساحت زمین: 260 متر مربع
• سبک: تلفیق مدرن و پست‌مدرن

یکی از عجیب‌‎ترین  و بهترین خانه های ایران که عمر آن به کمتر از یک دهه می‌رسد، خانه مشا در دامنه‌ی دشت مشا در دماوند تهران است. این خانه از ترکیب سه مکعب سفید رنگ در دامنه‎‌ی دشت تشکیل شده است. پایین‌ترین مکعب که رو به طلوع خورشید قرار دارد برای ورزش و شنای صبحگاهی در نظر گرفته شده و سپس مکعب دوم است که کمی بالاتر دیده می‌شود.

مکعب دوم، به عنوان اتاق پذیرایی برای دورهمی‌ها در نظر گرفته شده است. در بالاترین قسمت خانه مشا، مکعب سوم قرار دارد که اتاق خواب در این قسمت دیده می‌شود. استفاده از سبک معماری مدرن و تا حدودی پست‌مدرن، این خانه را به یکی از شاهکارهای معماری ایران تبدیل کرده است. 

2- مجتمع مسکونی کهریزک (تهران)

• سال ساخت: 1394
• مساحت زمین: 372.5 متر مربع
• سبک: تلفیق سنتی و مدرن

توجه به فرهنگ بومی یک منطقه را می‌توان در پروژه مجتمع مسکونی کهریزک مشاهده کرد. این مجتمع در جنوب غرب تهران در محله‌ای نسبتا فقیر نشین ساخته شده است. با توجه به بافت این منطقه و قدرت مالی ساکنان آن، بیشتر از اینکه به کمیت (زیبایی) بنا توجه شود، به کاربردی بودن و کیفیت آن توجه شد. 

استفاده از صفحات آجری مشبک برای سایه‌اندازی و تهویه مطلوب خانه و طراحی بالکن‌هایی که اهالی بتوانند از آن به عنوان انباری استفاده کنند، در این بنا دیده می‌شود. ساختمان مسکونی کهریزک در سال 1394 توانست «جایزه معمار» برتر را به دلیل توجه به معیارهای بومی و استفاده از نیروی کار بومی دریافت کند. 

3- مجتمع مسکونی اندرزگو (تهران)

• سال ساخت: 1394
• مساحت زمین: 215 متر مربع
• سبک: تلفیق سنتی و مدرن

ساده‌ترین و در عین حال زیباترین مجتمع مسکونی حاضر در شمال تهران، مجتمع  6 طبقه‌ی اندرزگو است. این ساختمان که در محله‌ای با آپارتمان‌های آشفته و بد قواره ساخته شده است، طراحی خنثی و زیبایی دارد. معماران بنا گفته‌اند از عمد از این سبک معماری برای ساخت نمای بیرونی مجتمع استفاده کرده‌اند تا حال و هوای کوچه را آرام کنند. به کار بردن کرکره‌های چوبی جلوی پنجره‌ها و هماهنگی آن با نمای گرانیتی ساختمان، جلوه‌ای زیبا به خانه بخشیده است.

4- خانه شریفی‌ها (تهران)

• سال ساخت: 1392
• مساحت زمین: 1360 مترمربع
• سبک: مدرن

یکی از شاهکارهای معماری معاصر در ایران را باید معماری خانه شریفی‌ها در تهران به حساب آورد. این خانه در 7 طبقه ساخته شده و سه مکعب دوار که قابلیت چرخش دارند در نمای جلوی ساختمان دیده می‌شود. باز و بسته شدن سه اتاقی که در جلوی ساختمان وجود دارد از معماری سنتی ایرانی که اتاق‌های تابستانه و زمستانه داشتند، الهام گرفته است. 

موتورهایی که سه مکعب دوار را حرکت می‌دهند از آلمان وارد شده‌اند و شبیه سیستمی است که در صحنه‌های تئاتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. خانه شریفی‌ها توانست در سال 2014 جایزه بین‌المللی معمار خاورمیانه را دریافت کند. 

5- ساختمان شماره 1 محلات (استان مرکزی)

• سال ساخت: 1389
• مساحت زمین: 300 مترمربع
• سبک: مدرن

قرار گرفتن یک آپارتمان به ظاهر ساده در میان عجیب‌ترین خانه‌های ایران، جای تعجب دارد. محلات و استان مرکزی قطب تولید و برش سنگ در ایران است و به همین دلیل نمای بیرونی و داخلی ساختمان شماره 1 محلات از سنگ‌های دورریز ساخته شده است. این ساختمان 3 طبقه‌ای در طبقه اول یک واحد و در دو طبقه‌ی بعدی، دو واحد دوبلکس را تشکیل می‌دهد.

کرکره‌های چوبی و ترکیب آن با نمای سنگی جلوه‌ای زیبا به این ساختمان بخشیده است. ساختمان شماره 1 محلات توانست در سال 1389 رتبه اول جایزه معمار در گروه ساختمان‌های مسکونی را از آن خود کند. 

6- خانه صبا (تهران)

• سال ساخت: 1394 
• مساحت زمین: 970 مترمربع
• سبک: مدرن

ساختمان 8 طبقه صبا با مساحت 970 مترمربعی در تهران بنا شده است. مهم‌ترین ویژگی‌ خانه صبا این است که پنجره‌های بالکن حالت تو رفتگی دارند و کرکره‌هایی چوبی و برش داده شده، جلوی بالکن پنجره قرار داده شده‌اند. در واقع نمای بیرونی خانه‌ی صبا با توجه به نیاز ساکنان ساختمان تغییر می‌کند. ساکنان برای دریافت نور بیشتر در خانه، می‌توانند کرکره‌های چوبی خانه را باز یا بسته کنند. این بنا رتبه سوم مشترک جایزه معمار را در سال 1394 از آن خود کرد. 

7- ویلای برادر کوچکتر (لواسان تهران)

• سال ساخت: 1394 

• مساحت زمین: 812 مترمربع

• سبک: مدرن و پست مدرن

یکی دیگر از عجیب‌ترین و بهترین خانه های ایران با سبک معماری مدرن، ویلای برادر کوچکتر در لواسان تهران است. طراحان این ویلا، همان طراحان «خانه شریفی‌ها» هستند و ویلای برادر کوچکتر را با یک ورودی چشمگیر و به شکل عدد هشت طراحی کرده‌اند. 

چالش این پروژه وجود گودی در ورودی ساختمان و ایجاد فضایی امن و خصوصی در خانه بود که از دید اهالی بیرون خانه خارج شود. معماران با طراحی سقف و ورودی منحصر بفرد این خانه با پلان Y شکل بر این مشکل فائق آمدند. پس از ورود به خانه در بخش پشتی آن، تراس و استخر قرار دارد. ویلای برادر کوچکتر رتبه سوم مشترک جایزه معمار در بخش مسکونی تک واحدی را در سال 1394 دریافت کرده است. 

8- خانه باغ جنت (اصفهان)

• سال ساخت: 1393

• مساحت زمین: 113 مترمربع

• سبک: سنتی و مدرن

خانه‌ی سه طبقه‌ی باغ جنت اصفهان به دلیل نمای بیرونی منحصر به فردی که دارد شناخته می‌شود. نمای بیرونی خانه از تخته چوب‌هایی پوشیده شده است که این تخته‌ها جلوی پنجره را هم می‌پوشانند. ساکنان می‌توانند با باز کردن درب بیرونی پنجره، نور را به داخل خانه هدایت کنند. 

همچنین ساکنان می‌توانند گلدان‌های خود را روی قاب بیرونی پنجره قرار بدهند که نمای زیبایی به خانه می‌دهد. بالکن‌هایی در جلوی ساختمان وجود دارد که با نمای چوبی پوشانده شده تا حریم شخصی اهالی حفظ شود. 

9- ایل خانه (تهران)

• سال ساخت: 1393

• مساحت زمین: 500 مترمربع

• سبک: مدرن

خانه مسکونی و خانوادگی ایل خانه، در 4 طبقه و 3 واحد برای سه خانواده‌ ساخته شده است. این ساختمان در وهله‌ی اول به دلیل نمای بیرونی جذابی که از ترکیب آجر و فلز ساخته شده محبوبیت پیدا کرد. ایل خانه از نظر معماری داخلی یک شاهکار محسوب می‌شود و فضاهایی مانند مکان بازی کودکان، بالکن و اتاق خواب نورگیر جذاب به بهترین شکل در آن طراحی شده‌اند. 

نمای ایل خانه به گونه‌ای ساخته شده که نور طبیعی به راحتی می‌تواند به داخل تمام اتاق‌های خانه وارد شود. ایل خانه توانست رتبه دوم جایزه معمار را در سال 1393 دریافت کند. 

10- خانه چهل گره (تهران)

• سال ساخت: 1393

• مساحت زمین: 1313 مترمربع

• سبک: مدرن

آخرین مورد از بهترین خانه های ایران از نظر سبک معماری، خانه چهل گره در تهران است. نمای بیرونی این خانه طراحی پیچیده‌ای دارد و از آجرهای ارزان قیمت در آن به کار رفته است. خانه چهل گره 5 طبقه و 10 واحد دارد و بیشتر برای قشر کم‌درآمد ساخته شده است. 

نام «چهل گره» به دلیل نمای بیرونی ساختمان انتخاب شده که شبیه به فرش‌های ایرانی است. ترکیب آجرهای برجسته و توخالی در نمای بیرونی ساختمان، حالتی سه‌بعدی شبیه به فرش‌های ایرانی به خانه داده‌است. خانه چهل گره توانست در لیست جایزه جهانی آجر در سال 2014 جای بگیرد. 

سخن پایانی: معرفی بهترین خانه های ایران با سبک معماری عجیب

معماری خانه‌های ایران در طول سالیان گذشته تغییرات شگرفی داشت. بسیاری به اشتباه معتقدند معماری خانه‌ها در یک قرن گذشته پیشرفتی نکرده و صرفا تقلید کورکورانه از سبک‌های غربی است. این در حالی‌ست که با مشاهده 10 نمونه از بهترین خانه های ایران با سبک‌های مختلف در این مقاله متوجه شدید که معماری ایرانی یک هنر زنده بوده و در حال پیشرفت است. در این مقاله مجله معماری و دکوراسیون معمارنو، 10 نمونه از بهترین خانه های ایران با سبک معماری مختلف را معرفی کرده است. شما هم می‌توانید نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

پایان مطلب